اینترنت، جهانی بدون مرز
پیش از این که از پای کامپیوتر بلند شوید، سری هم به سرویس اطلاع‌رسانی وضعیت آب و هوا می‌زنید تا با اطلاع از پیش‌بینی وضعیت آب و هوای شهر مقصد هر‌آنچه را که برای سفر لازم دارید آماده کنید. همزمان قبض تلفن همراهتان هم از طریق اینترنت پرداخت می‌کنید و گشتی هم در دنیای خبرها می‌زنید. ناگهان یادتان می‌افتد باید سری هم به سایت دانشگاه بزنید و از وضعیت و زمان انتخاب واحد ترم بعد آگاه شوید و… همه اینها کافی است تا متوجه شوید بدون این که به اهمیت این موضوع پی برده باشید تا چه حد مسوولیت انجام کارهای روزانه خود را به اینترنت واگذار کرده‌اید.
اینترنت ۲۰ ساله شد
اینترنت بزرگ‌ترین سامانه‌ای است که تا به حال به دست انسان طراحی و اجرا شده است. شبکه‌ای متشکل از میلیون‌ها شبکه خصوصی، عمومی، آموزشی، تجاری و آنچه فکرش را بکنید که در برگیرنده منابع اطلاعاتی و خدماتی گسترده‌ای است که مهم‌ترین آنها وب جهان‌گستر و پست الکترونیک هستند. در روز ۶ آگوست ۱۹۹۱/ ۱۳۷۰ تیم برنزلی با هدف سازماندهی اطلاعات در یک شبکه کامپیوتری، (world wide web) وب‌گستر جهانی را ارائه کرد که پس از مدتی به عنوان یک سرویس عمومی روی اینترنت آغاز به کار کرد و امروز پس از گذشت ۲۰ سال شاهد تحول عظیمی در دنیای اطلاعات و چگونگی ارائه سرویس و خدمات مختلف هستیم به گونه‌ای که می‌توانیم بسیاری از امور را که در گذشته انجام آنها مستلزم صرف زمان قابل توجهی بود؛ براحتی و از طریق اینترنت انجام دهیم. به این ترتیب ۲۰ سال پیش با تولد نخستین وب‌سایت دنیا وب متولد شد و این همان چیزی است که امروزه تحت عنوان اینترنت قدم به دنیای زندگی ما کاربران گذاشته است.
اینترنت برخلاف آنچه تصور می‌شود، تنها یک رسانه نیست، بلکه زیربنا و اساس ارتباطات جهانی است. از پست الکترونیک، سرویس گفت‌وگوی اینترنتی و صفحات نامحدودی از اطلاعات و داده‌ها در زمینه‌های مختلف که هر لحظه میلیون‌ها صفحه نیز به آن افزوده می‌شود تا وبلاگ‌ها و بسیاری از امکانات دیگری که اینترنت در اختیار ما گذاشته است، از این شبکه بزرگ جهانی رسانه‌ای در قرن بیستم فراتر از آنچه در قرن بیستم درباره آینده مدیا تصور می‌شد، ساخته است.
دور از انتظار نیست که برای آن دسته از افرادی که امکان دسترسی به اینترنت در سال‌های آتی برایشان فراهم نشده باشد، زندگی سخت و طاقت‌فرسا و امکانات اولیه محدود و دور از دسترس باشد
اختراع چاپ، تلگراف، برق، تلفن، رادیو و تلویزیون هرکدام سرآغاز تحولات مهمی در زندگی انسان بودند. اما اینترنت اختراعی متفاوت است که به نوعی همه این اختراعات را نیز تحت پوشش قرار می‌دهد و سرعت تحولات ناشی از این اختراعات را افزایش می‌دهد. اما براستی این اینترنت است که زندگی انسان را دستخوش تحولات شگرفی ساخته یا انسان است که در حال تغییر و تحول بوده و اینترنت را با ویژگی‌های بارز انسانی خود اختراع کرده است؟
زندگی در دنیای مجازی
پیشرفت دانش و فناوری و همچنین گسترش اطلاعات و ارتباطات در مقایسه با گذشته حاکی از وجود پدیده‌ای است که بسیاری از فعالیت‌های روزمره زندگی انسان را تحت تاثیر خود قرار داده است. این پدیده که انقلاب عظیمی را در زمینه تبادل اطلاعات در سطح دنیا ایجاد کرده است چیزی نیست جز اینترنت. این شبکه بزرگ اجتماعی و منبع عظیم اطلاعاتی حتی زندگی بسیاری از افرادی را که از اینترنت استفاده نمی‌کنند یا شرایط استفاده از آن برایشان فراهم نیست نیز به نوعی متحول ساخته است.
بنابراین دور از انتظار نخواهد بود که زندگی انسان امروزی به این پدیده وابسته شده باشد. شبکه‌های اجتماعی یکی از خدمات ارائه شده در اینترنت است که برخلاف این که تصور می‌شد اینترنت موجب کاهش روابط بین افراد شود، زمینه مناسبی را برای گسترش دامنه ارتباطات بین افراد ایجاد کرده است. در این فضای مجازی می‌توانیم دوستان قدیمی خود را بیابیم و در مجموعه‌ای گسترده‌تر به دوستی‌هایمان ادامه دهیم. استفاده از اینترنت برای انجام تحقیقات دانش‌آموزی و دانشجویی، انجام پروژه‌های تحقیقاتی آنلاین، خرید و فروش‌های اینترنتی، شبکه‌های بانکی و حتی تفریح همه خدماتی هستند که از وابستگی زندگی انسان به شبکه‌های مجازی حکایت می‌کنند. با ظهور اینترنت بسیاری از کارها نظیر فعالیت‌های بانکی رنگ دیگری به خود گرفته است تا جایی که دیگر تصور این که روزی بتوانیم از خدمات بانکداری الکترونیک و سیستم‌های خودپرداز چشم‌پوشی کنیم، امکان‌پذیر نخواهد بود.
بنابراین دور از انتظار نیست که برای آن دسته از افرادی که امکان دسترسی به اینترنت در سال‌های آتی برایشان فراهم نشده باشد، زندگی سخت و طاقت‌فرسا و امکانات اولیه محدود و دور از دسترس باشد.
بسیاری بر این باورند که تا ۱۰ سال آینده دسترسی به خطوط پرسرعت اینترنت برای همه کاربران اجتناب‌ناپذیر است. در این صورت دنیا تبدیل به یک شبکه بزرگ اجتماعی و اقتصادی خواهد شد که فاصله بین اعضای آن تنها یک کلیک است. با ورود به هزاره سوم، دسترسی کاربران به اینترنت چندبرابر شده و تعداد کاربران اینترنتی نیز تا ۱۰ سال آینده به چند برابر آمارهای کنونی افزایش خواهد یافت.
ابری در آسمان دنیای فناوری ارتباطات
سرعت رشد اینترنت در ۲۰ سال گذشته به قدری چشمگیر بوده است که پیش‌بینی تحولات اینترنت در ۲۰ سال آینده قدری مشکل به نظر می‌رسد.
بسیاری بر این باورند که در آینده اینترنت به ابزاری همه‌کاره مبدل خواهد شد که هر کس می‌تواند براساس نیازش از آن استفاده کند و این در حالی است که این ابزار می‌تواند در فضایی گسترده‌تر پاسخگوی نیازهای کاربران باشد، اما این که کدام یک از کاربردهای شبکه‌های اینترنتی آینده اینترنت را از آن خود خواهد ساخت، موضوعی است که عقاید و نظرات مختلفی درباره آن ارائه شده است. به عقیده بسیاری از کارشناسان، آینده اینترنت در اختیار شبکه‌های تلفن همراه خواهد بود. تلفن‌های همراهی که تنها یک تلفن ساده نبوده و به دستگاه‌‌های قدرتمندی مبدل خواهند شد که علاوه بر ایجاد ارتباطات سیار، خدمات دیگری را نیز در اختیار مشترکان تلفن همراه قرار خواهند داد. از سوی دیگر بسیاری نیز بر این باورند که شبکه‌های اجتماعی نقطه اوج انقلاب اینترنتی هستند و جایی را برای دیگر نوآوری‌ها در این عرصه باقی نخواهند گذاشت. به گفته این گروه، نسل بعدی اختراعات و ابداعات در دنیای اینترنت متعلق به شبکه‌های اجتماعی مجازی خواهد بود. بنابراین همان‌طور که عصر کامپیوتر در دنیای اینترنت خلاصه شد، دنیای اینترنت نیز در شبکه‌های اجتماعی مجازی خلاصه خواهد شد. به گفته این گروه از محققان شبکه‌های اجتماعی همچون یک کاتالیزور شیمیایی موجب تسهیل برقراری ارتباطات بین انسان‌ها خواهند شد و به این ترتیب با حضور این شبکه، ارتباطات میان افراد گسترش یافته و به جهانی شدن نزدیک‌تر خواهد شد.
براساس پیش‌بینی‌های انجام شده توسط محققان تا ۳ سال آینده بیش از ۸۰ درصد عملیات کامپیوتری از طریق ابرهای محاسباتی انجام خواهد شد و به این ترتیب می‌توان گفت که آینده اینترنت در انحصار این فناوری خواهد بود. ابرهای محاسباتی توده‌ای از یک منبع انفورماتیکی و متشکل از برنامه‌های جانبی، محاسباتی و نوشتاری هستند که تا ۳ سال آینده به صورت آنلاین در اختیار کاربران اینترنتی قرار می‌گیرند و در نتیجه دیگر کاربر مجبور نخواهد بود از برنامه‌هایی که روی سیستم کامپیوتر خود نصب می‌کند، استفاده کند. بلکه می‌تواند این برنامه‌ها را از طریق اینترنت در اختیار داشته باشد و این نشان‌دهنده این است که در آینده فناوری‌های کامییوتری در جهتی پیش خواهند رفت که بیش از پیش زندگی انسان را به اینترنت و دسترسی به شبکه وابسته می‌سازند. بی‌شک هر چه ابعاد زندگی انسان وسیع‌تر شود، نقش اینترنت در زندگی نیز گسترده‌تر خواهد شد و تا زمانی که فناوری جدید جایگزین اینترنت شود، زندگی انسان نیز مستقل از این شبکه جهانی پیش نخواهد رفت. به عبارت دیگر امروزه انسان‌ها به قدری به کامپیوتر و خدمات مختلفی که از طریق شبکه‌های اینترنتی دریافت می‌کنند، وابسته شده‌اند که جدایی از این فناوری و خدمات وابسته به آن ناممکن به نظر می‌رسد.
فرانک فراهانی‌جم / جام‌جم
منابع: future of the internet.org
emagazine.com
bbc science